U wordt er als ondernemer maar al te vaak op gewezen: het belang van goede algemene voorwaarden. Algemene voorwaarden vormen de basis van uw rechtspositie in het handelsverkeer. Of de voorwaarden nu worden gehanteerd ten aanzien van andere ondernemingen (B2B), of ten aanzien van consumenten is (B2C), het belang ervan is niet te onderschatten.
Algemene voorwaarden worden best afgestemd op de specifieke activiteiten van uw onderneming. Zo is het voor een onderneming die roerende goederen verhandelt aan te raden een eigendomsvoorbehoud op te nemen in diens algemene voorwaarden. Voor een dienstverlener biedt zo’n clausule dan weer geen meerwaarde.
Eens u beschikt over op maat gemaakte algemene voorwaarden, is een eerste stap naar een sterkere rechtspositie al gezet. Maar hoe zorgt u er voor dat u zich ook effectief kan bedienen van die algemene voorwaarden wanneer dit nodig wordt? Met andere woorden, hoe zorgt u ervoor dat die voorwaarden tegenstelbaar zijn aan uw contractspartij?
Een enkele vermelding op de achterzijde van uw factuur voldoet in veel gevallen niet meer. U dient te bewijzen dat uw contractspartij voorafgaand aan de sluiting van de overeenkomst de redelijke mogelijkheid heeft gehad om kennis te nemen van de algemene voorwaarden. Daarnaast dient u ook het bewijs te leveren dat de voorwaarden zijn aanvaard. Om te voldoen aan deze vereisten, raden wij u aan de algemene voorwaarden steeds integraal mee te delen in de offertefase. Wanneer een offerte wordt aanvaard of bestelling wordt geplaatst, laat u best de voorwaarden ook afzonderlijk ondertekenen, of laat u uw klant minstens schriftelijk bevestigen dat deze kennis heeft genomen van de voorwaarden, en deze heeft aanvaard. Dit niet doen, betekent niet automatisch dat uw voorwaarden niet tegenstelbaar zijn, maar het bemoeilijkt de bewijsvoering achteraf.
U doet er verder goed aan uw algemene voorwaarden op tijd en stond te laten nakijken. Uw voorwaarden mogen immers niet in strijd zijn met de geldende wetgeving, en die wetgeving wijzigt zo nu en dan.
De wetgever heeft de laatste jaren veel aandacht besteed aan de bescherming van consumenten. Er gelden zeer strenge informatieverplichtingen ten aanzien van consumenten. Daarnaast definieert de consumentenwetgeving ook een aantal verboden bedingen. Voorwaarden die onder die definitie vallen, zijn nietig en worden dus buiten toepassing gelaten.
Ook in de relatie tussen ondernemingen, heeft de wetgever in 2019 fors ingegrepen met nieuwe spelregels waardoor bepaalde bedingen die vroeger evident mochten lijken, vandaag niet langer of slechts onder bepaalde voorwaarden geldig zijn. Deze wetgeving is van toepassing op alle overeenkomsten gesloten vanaf 1.12.2020. We kunnen in dat kader bijkomend verwijzen naar de zeer recente wetswijziging waarbij de maximum betalingstermijn tussen ondernemingen werd beperkt tot 60 dagen. Deze wijziging trad in werking op 1 februari 2022.
Niet alleen de wetgeving zelf, maar ook de rechtspraak over de toepassing en interpretatie van die wetgeving evolueert voortdurend. Afgelopen zomer nog, werd door het Hof van Cassatie geoordeeld dat “ongebruikelijke of buitensporige” contractvoorwaarden ten aanzien van consumenten bijzonder onder de aandacht moeten worden gebracht bij de contractsluiting. In dit concreet geval had deze beoordeling tot gevolg dat een onderneming zich niet kon beroepen op een in de algemene voorwaarden opgenomen opzegbeding (zie uitgebreider artikel hier).
Dat uw algemene voorwaarden voldoen aan alle wettelijke vereisten is overigens niet enkel van belang in uw individuele contractuele relaties. De FOD Economie is bevoegd om ondernemingen te controleren op de naleving van de bepalingen van het Wetboek Economisch Recht, en voert regelmatig inspecties uit. Bij zulke inspecties, kunnen u algemene voorwaarden ook onder de loep worden genomen. Ons Compliance and Advisory Team (CAT) kan u bijstaan in de voorbereiding van een eventuele inspectie.
