Als werkgever heeft u een aantal mogelijkheden:
- Preventiemaatregelen en een business continuity plan
- Er zijn concrete aanwijzingen van besmettingsgevaar binnen uw onderneming of er wordt een verbod om te werken opgelegd door de overheid è tijdelijke werkloosheid wegens overmacht
- U kent een daling van cliënteel, omzet, productie of bestellingen è tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen
- Alternatieve opties: telewerk, werknemers vakantie laten opnemen, toegestane afwezigheid zonder betaling van loon, werknemers recuperatiedagen laten opnemen
I PREVENTIEMAATREGELEN EN EEN BUSINESS CONTINUITY PLAN
In eerste instantie is het nog steeds van belang om preventiemaatregelen te nemen binnen uw onderneming en uw werknemers te responsabiliseren door ze o.a. te wijzen op de volgende instructies:
- Was je handen regelmatig met water en vloeibare zeep.
- Vermijd handen geven.
- Hoest of nies in een papieren zakdoekje en gooi dit onmiddellijk in een gesloten vuilnisbak. Heb je geen zakdoek, hoest of nies dan in de binnenkant van je elleboog.
- Blijf thuis als je ziek bent. Bespreek bij milde klachten met je verantwoordelijke, en bekijk eventueel of je (meer) kan telewerken.
- Vermijd nauw contact met personen die ziek zijn. Probeer een afstand van 1,5 meter te houden.
- Raak je gezicht niet aan met je handen.
In de mate van het mogelijke is het ook aangewezen om telewerk aan te raden en meetings online te organiseren of uit te stellen.
Verder is het ook aangewezen om een business continuity plan op te maken. Hierbij werkt men een plan van aanpak uit met de te nemen acties en communicatie in het geval van een epidemische uitbraak van een infectieziekte in België, om toch de dienstverlening te blijven garanderen.
II TIJDELIJKE WERKLOOSHEID WEGENS OVERMACHT
Indien er sprake is van besmettingsgevaar of de overheid heeft verboden om te werken (= plotse, onvoorzienbare gebeurtenis), onafhankelijk van de wil van de partijen, is er sprake van overmacht die de uitvoering van de overeenkomst tijdelijk volledig onmogelijk maakt.
In dat geval kan u als werkgever tijdelijke werkloosheid wegens overmacht aanvragen.
Kan bijv. als overmacht worden beschouwd:
- Indien uw werknemer zijn werk niet kan aanvatten op de voorziene datum omwille van quarantaine of wegens vliegverbod;
- Indien u als werkgever wordt getroffen door de gevolgen van het Coronavirus in China of Italië of andere risicogebieden omdat u afhankelijk bent van leveranciers uit deze regio’s;
- Bedrijven die hun bedienden tijdelijk werkloos stellen wegens economische oorzaken kunnen, in afwachting van het voleindigen van de procedure tot erkenning als onderneming in moeilijkheden, ook een beroep doen op tijdelijke werkloosheid wegens overmacht;
- Verbod om te werken opgelegd door de overheid;
- Bedrijven die gelet op een overmachtssituatie (noodtoestand) niet in de mogelijkheid zijn om hun personeel verder tewerk te stellen omwille van concrete aanwijzingen en bezorgdheden omtrent besmettingsgevaar.
Indien u als werkgever van oordeel bent dat u zich in een dergelijke overmachtssituatie bevindt, moet u zo snel mogelijk (praktisch):
- Een elektronische aangifte doen bij het werkloosheidsbureau van de exploitatiezetel (voor werkgevers in Limburg is dat bij de RVA in Hasselt). U moet ‘Coronavirus’ vermelden als reden van de overmacht.
- Een dossier indienen met een gedetailleerde uitleg waaruit blijkt dat de werkloosheid is veroorzaakt door het coronavirus (concrete aanwijzingen van besmettingsgevaar) (per post of via e-mail naar het bevoegde werkloosheidsbureau (voor Hasselt: [email protected])).
De erkenning van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht gebeurt binnen de drie à vier dagen.
U kan tijdelijke werkloosheid wegens overmacht invoeren voor arbeiders en bedienden, uitzendkrachten (op voorwaarde dat ze na de periode van overmacht bij dezelfde gebruiker tewerkgesteld worden) en leerlingen die een alternerende opleiding volgen.
GEVALLEN WAARIN GEEN BESMETTINGSGEVAAR IS
Wanneer de overheid geen verbod om te werken heeft opgelegd, moet er wel degelijk sprake zijn van besmettingsgevaar.
De RVA laat weten dat het louter feit dat een werknemer terugkeert uit China of een ander land dat getroffen is door het coronavirus, of het louter feit dat de werknemer in contact gekomen is met een persoon die uit een getroffen zone komt, zonder dat er concrete aanwijzingen zijn van een besmettingsgevaar, niet volstaat om tijdelijke werkloosheid wegens overmacht voor die werknemer aan te vragen.
Ook het nemen van ‘preventieve maatregelen’ om te voorkomen dat werknemers besmet geraken (en die het gevolg zijn van een beslissing van de werkgever of de werknemer), volstaan niet om tijdelijke werkloosheid wegens overmacht te kunnen aanvragen, laat de RVA weten.
QUID INDIEN DE WERKNEMER REEDS BESMET IS MET HET CORONAVIRUS?
Ook voor een werknemer die reeds besmet is met het Coronavirus, kan u geen tijdelijke werkloosheid wegens overmacht aanvragen. Deze werknemer is arbeidsongeschikt en zal de komende weken op het gewaarborgd loon terugvallen.
U bent als werkgever wel steeds in de mogelijkheid om een controlearts te sturen.
III. DALING VAN CLIËNTEEL, OMZET, PRODUCTIE EN BESTELLINGEN: TIJDELIJKE WERKLOOSHEID WEGENS ECONOMISCHE OORZAKEN (werkgebrek)
Indien uw onderneming door de verspreiding van het coronavirus wordt getroffen waardoor er een daling is van cliënteel, productie, omzet of bestellingen met als gevolg werkgebrek, kan u beroep doen op tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken.
Deze regeling is evenwel verschillend voor bedienden en arbeiders.
ARBEIDERS
Als werkgever van arbeiders moet u onder andere een elektronische aangifte doen bij het werkloosheidsbureau van de exploitatiezetel (voor werkgevers in Limburg is dat bij de RVA in Hasselt). Bij de economische redenen moet u ‘Coronavirus’ vermelden.
Voor alle praktische stappen in het kader van tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken, verwijzen wij graag naar de website van de RVA: klik hier.
De directeur van het werkloosheidsbureau kan eventueel een afwijking toestaan op de indieningstermijn indien het coronavirus heeft geleid tot een plotse daling van het werk.
BEDIENDEN
Voor de bedienden is de wetgeving strenger. Om tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken aan te vragen moet uw onderneming reeds aan een aantal preliminaire voorwaarden voldoen. Zo moet u als onderneming erkend zijn als een onderneming in moeilijkheden.
Of uw onderneming voldoet aan deze voorwaarden moet blijken uit het forumlier C106A dat u moet overmaken aan de RVA, minstens 14 dagen voor de eerste elektronische mededeling "schorsing bedienden ingevolge werkgebrek". Voldoet de onderneming niet aan de preliminaire voorwaarden kan hiertoe wel een aanvraag worden ingediend bij de Minister van Werk om erkend te worden als onderneming in moeilijkheden op basis van onvoorzienbare omstandigheden die op een korte termijn een substantiële daling van de omzet, de productie of het aantal bestellingen tot gevolg hebben.
Alle praktische stappen die u moet vervullen als werkgever vindt u verder terug op de volgende website: klik hier.
IV. ALTERNATIEVE OPTIES
Indien u geen beroep kan doen op bovenstaande mogelijkheden, met name wanneer er geen concrete aanwijzingen zijn van besmettingsgevaar of de overheid heeft uw onderneming geen verbod opgelegd om te werken kan u nog altijd alternatieve opties binnen uw onderneming in overweging nemen, zoals:
- uw werknemers vakantie laten opnemen;
- toegestane afwezigheid zonder betaling van loon (wegens overmacht);
- uw werknemers recuperatiedagen laten opnemen;
- uw werknemers laten telewerken.
CONCLUSIE
Uiteraard is het nemen van preventiemaatregelen in eerste instantie aangewezen. U bent als werkgever immers nog steeds aansprakelijk in het kader van de welzijnswetgeving om het welzijn van uw werknemers tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst te garanderen. U bent dus verplicht om preventiemaatregelen te nemen (eventueel in overleg met uw preventiecomité en preventieadviseurs).
Indien preventiemaatregelen niet volstaan voor uw onderneming kan u zich in sommige gevallen beroepen op de regeling van de tijdelijke werkloosheid wegens overmacht (indien besmettingsgevaar of verbod opgelegd door de overheid) of wegens economische oorzaken. Ook alternatieve opties kunnen misschien een oplossing bieden binnen uw onderneming.
Wij willen benadrukken dat dit het moment is van goede communicatie en overleg met uw werknemers en uw preventiecomité.
Indien u als werkgever wordt geconfronteerd met nadelige gevolgen ingevolge het coronavirus, kan u zich steeds beroepen op ons kantoor voor bijstand en advies.
