Elke architect dient zich te houden aan de deontologische voorschriften die het beroep van architect regelen.
Indien deze gedragsregels niet worden gerespecteerd, kan men worden vervolgd in het kader van een tuchtprocedure voor de Orde van Architecten, zoals die staan beschreven in de Architectenwet.
Wij staan regelmatig architecten bij in zulke tuchtprocedure en beantwoorden een aantal pertinente vragen:
Hoe wordt een tuchtzaak aanhangig gemaakt?
Een tuchtzaak bij een provinciale raad kan aanhangig gemaakt worden op 2 manieren:
- Door een klacht tegen een architect
- Het onderzoek kan ambtshalve worden opgestart door het bureau van de provinciale raad
Hoe gebeurt het onderzoek?
Het bureau van de raad neemt de leiding in het voorbereidende onderzoek van een tuchtzaak.
Meestal vraagt het bureau aan de betrokken architect om een heel aantal documenten bij te brengen. Vaak wordt de architect ook gehoord, waarbij de architect kan beslissen om beroep te doen op zijn zwijgrecht.
Bij het afsluiten van het onderzoek, beslist het bureau, aan de hand van alle info in het dossier, of er reden is om het de zaak naar de provinciale raad van de Orde van Architecten te verwijzen of wordt er beslist om de zaak zonder gevolg te laten.
Tegen de beslissing van het bureau om de zaak te verwijzen naar de raad, staat geen rechtsmiddel open, hetgeen wil zeggen dat men tegen die beslissing niet in beroep kan gaan, indien men het niet eens is met de beslissing van het bureau.
Heb ik recht op bijstand van een advocaat?
Ja, het EVRM is van toepassing op de tuchtprocedure, zodat de architect het recht heeft op een eerlijk proces binnen een redelijke termijn én de bijstand van een advocaat.
Hoe verloopt de procedure?
Nadat het bureau de zaak heeft verwezen naar de raad, bepaalt de raad vervolgens een zitting, waarop het dossier zal worden behandeld. De betrokken architect moet worden uitgenodigd per aangetekend schrijven, minstens 30 dagen voor de zitting, met daarin de vermelding van wat er aan de architect wordt verweten.
Men kan inzage van het dossier doen ter plaatse op de zetel van de provinciale raad van de Orde of een kopie ontvangen van de dossierstukken.
De zitting is in principe openbaar, tenzij er door de architect om een uitzondering wordt gevraagd en dit gepast voorkomt. De voorzitter leidt de debatten, stelt vragen, hoort de partijen etc. De architect en/of zijn advocaat mag mondeling en/of schriftelijk verweer voeren.
De beraadslaging die daarop volgt is geheim, zodat de architect en desgevallend zijn advocaat hierbij niet aanwezig zijn.
De beslissing wordt meteen per aangetekende brief met ontvangstbewijs betekend, zowel aan de betrokken architect als aan de Nationale Raad van de Orde van Architecten.
Welke tuchtstraffen en individuele maatregelen kan de Orde opleggen?
De volgende tuchtstraffen kunnen worden opgelegd, waarbij de tuchtrechter de sanctie bepaalt, die hij in verhouding acht met de zwaarte van de bewezen inbreuk:
- Waarschuwing
- Afkeuring
- Berisping
- Schorsing
- Schrapping
Daarnaast kan de Orde van architecten ook individuele maatregelen bevelen, waarbij bijvoorbeeld de voorwaarden om het beroep van architect uit te oefenen, worden gewijzigd.
Wat kan ik doen tegen een beslissing van de Orde van Architecten?
Indien de architect niet aanwezig was ter zitting en de beslissing dus bij verstek werd gewezen, kan de architect verzet aantekenen.
Tegen elke beslissing die de provinciale raad van de Orde van Architecten heeft gewezen, in eerste aanleg, kan beroep aangetekend worden zowel door de architect als door de Nationale Raad.
De termijn om verzet of hoger beroep aan te tekenen, bedraagt 30 dagen te rekenen vanaf de dag na de afgifte ter post van het aangetekend schrijven waarmee de beslissing wordt betekend.
In graad van beroep voor de Raad van Beroep gelden dezelfde procedureregels als in eerste aanleg.
Indien er verzet of hoger beroep wordt aangetekend, binnen de vooropgestelde termijn, hebben deze een schorsende werking. De beslissing is dus pas uitvoerbaar nàdat de wettelijke termijn is verstreken.
Om willekeur en rechtsonzekerheid te vermijden, is het van het grootste belang dat er op wordt toegezien dat de procedureregels worden gerespecteerd, er wordt nagezien of er effectief aan inbreuk is gepleegd op de deontologische verplichtingen en dat al de mogelijke verweermiddelen optimaal worden benut.
Indien u vragen heeft aangaande de tuchtprocedure of graag bijstand wenst, kan u ons steeds contacteren.
Karen Kelchtermans