Omgevingsrecht - GEVACO Advocaten

Home » Overheid » Omgevingsrecht

Straf in Omgevingsrecht voor overheden

Het omgevingsrecht is een onderdeel van het bestuursrecht. Aangezien grond en ruimte schaars zijn, heeft de overheid belangrijke bevoegdheden om het gebruik ervan te regelen. Op macroniveau worden bepaalde gebieden binnen de planologie bestemd voor specifieke functies, zoals wonen, handel, landbouw, recreatie, industrie, natuur… door middel van beleids- en ruimtelijke uitvoeringsplannen. Op microniveau hangen een heel aantal handelingen en/of activiteiten af van een voorafgaande vergunningsprocedure. Daarnaast kan het bestuur sanctionerend optreden bij niet-naleving van de regelgeving. Voorafgaand aan een plannings-, vergunnings- of sanctiebeslissing moet de overheid erop toezien dat ze niet alleen de juiste procedure toepast, maar ook dat ze dit op een correcte manier doet. In onze sterk gejuridiseerde maatschappij heeft de burger steeds meer formele inspraak- en beroepsmogelijkheden. Ons kantoor heeft een ruime expertise om overheden hierbij te begeleiden. Van consulting om procedures te vermijden tot het verlenen van bijstand wanneer het toch zover komt.

Planinstrumenten, planschade en planbaten

Overheden stellen ruimtelijke structuurplannen/beleidsplannen en uitvoeringsplannen vast. In structuur-/beleidsplannen wordt de strategische visie en het kader voor de toekomstige gewenste ruimtelijke structuur uiteengezet. In uitvoeringsplannen wordt de bestemming van een bepaald gebied vastgelegd en worden de stedenbouwkundige voorschriften bepaald die binnen dat gebied van toepassing zijn. Sommige planinitiatieven hebben vergaande gevolgen voor eigenaars wiens eigendom door het planinitiatief wordt getroffen. Zij kunnen in sommige gevallen noodzaken tot onteigening. In andere gevallen kan het bestuur geconfronteerd worden met een eis tot planschadevergoeding van een particulier en of onderneming.

In het kader van de vergunningverlening worden omgevingsvergunningsaanvragen getoetst aan de ruimtelijke uitvoeringsplannen of soms zelfs nog aan oude BPA’s. Het omgevingsrecht evolueert bijzonder snel en ook de rechtspraak is continu in beweging. Het kantoor heeft een ruime expertise in het adviseren van overheden, bijstand inzake informatievergaderingen met omwonenden om nieuwe planinitiatieven uiteen te zetten en draagvlak te creëren, alsmede het bijstaan van besturen in procedures met betrekking tot de nietigverklaring van planinstrumenten en of het bekomen van een planschadevergoeding.

Meest gestelde vragen

- Op welke wijze kan een ruimtelijk uitvoeringsplan worden gewijzigd? Kunnen wij hiervoor gebruik maken van art. 7.4.4./1 VCRO?
- Kan een onteigeningsprocedure gecombineerd worden met de ruimtelijke planningsprocedure? Wat zijn de voordelen? Hoe pakken we dit concreet aan? Welke stukken dienen wij bij de aanvraag te voegen?
- Welk verweer kunnen wij voeren wanneer wij geconfronteerd worden met een vordering tot betaling van een planschadevergoeding?
- Is planschadevergoeding in elk geval verschuldigd wanneer wij de bestemming van woonuitbreidingsgebied wijzigen naar natuurgebied?
- De percelen waarvan de bestemming nadelig wordt gewijzigd zijn gelegen in watergevoelig gebied. Kunnen wij op die wijze ontkomen aan een eis tot planschadevergoeding? Kunnen wij ons beroepen op ons stedenbouwkundig beleid?

Vergunningverlening

Het omgevingsrecht is vorm gegeven op een wijze dat elk ruimtegebruik principieel verboden is, behoudens indien een voorafgaande afwijking (vergunning) bekomen wordt of de handelingen/activiteiten aangemeld worden, dan wel vrijgesteld zijn van vergunnings- en of meldingsplicht. Enige tijd voorziet Vlaanderen in een geïntegreerd vergunningstraject waarin zowel de stedenbouwkundige aspecten als o.a. de milieuaspecten betrokken worden. Afhankelijk van de aard van de aanvraag zijn diverse besturen bevoegd voor de behandeling van de omgevingsvergunningsaanvragen.

Zij worden daarbij geconfronteerd met complexe vraagstukken in een materie die zeer snel evolueert en waarbinnen de rechtspraak van de Raad voor Vergunningsbetwistingen een belangrijke rol speelt. Het kantoor heeft een jarenlange expertise in de advisering van besturen op het gebied van vergunningverlening en de bijstand in procedures tot nietigverklaring en of schorsing.

Meest gestelde vragen

- In welke mate kunnen wij beleidsmatig gewenste ontwikkelingen (BGO) in het kader van de vergunningverlening in rekening brengen? Waaraan moeten deze voldoen?
- Kan er afgeweken worden van de bestaande toestand met de beoordelingsgrond van het ‘ruimtelijk rendement’? Zijn wij als overheid verplicht deze beoordelingsgrond te betrekken in onze beoordeling? Hoe motiveren wij dit best?
- Welke aanpassingen aan de aanvraag geven aanleiding tot een nieuw openbaar onderzoek?
- Waaraan moet een m.e.r.-screeningsnota voldoen? Is het voldoende dat gewoon ‘ja’ of ‘nee’ wordt ingevuld op het invulformulier?
- Waarvoor kan de administratieve lus of de wijzigingslus gebruikt worden?
- Vanaf wanneer is er geen sprake meer van een beperkte afwijking? Hoe wordt dit beoordeeld?
- Moet een aanvraag onontvankelijk verklaard worden wanneer bepaalde handelingen niet aangemerkt werden in het omgevingsloket?
- Kunnen wij als gemeente vernietigingsberoep instellen wanneer de deputatie in graad van administratief beroep vergunning heeft verleend?

Handhaving

Het omgevingsrecht is de laatste jaren voortdurend in evolutie, net als het beleid dat toeziet op de naleving van de vele complexe regels uit het omgevingsrecht en dat een arsenaal aan handhavingsregels en -maatregelen vooropstelt. Denk aan gerechtelijke of bestuurlijke herstelmaatregelen, stakingsbevelen, bestuurlijke geldboeten enz..

Meest gestelde vragen

- Kan een bouwmisdrijf verjaren?
- Hoe omgaan met een wederrechtelijke constructies die er al tientallen jaren staat?
- Kan handhavend opgetreden worden door middel van vergunningsvoorwaarden?
- Door wie kan een bestuurlijke maatregel gericht op het herstel van het leefmilieu opgelegd worden?
- Kan nog een herstelvordering ingesteld worden jegens een overtreder aan wie een bestuurlijk geldboete werd opgelegd?
- Onze handhavingsdiensten ontvangen klachten van omwonenden wegens milieuhinder (stofhinder, geluids- en trillingsoverlast, geurhinder, ..). Hoe pakken wij dit aan?
- Er wordt klacht ingediend tegen overlast vanwege een hinderlijke inrichting. Na inspectie blijkt dat alle milieuvoorwaarden worden nageleefd. Moeten er nog verdere stappen ondernomen worden?
- Hoe gaan wij om met een omgevingsvergunningsaanvraag voor de regularisatie van een wederrechtelijke constructie waarvoor een gerechtelijke herstelmaatregel werd opgelegd?
- Wij stellen een bouwmisdrijf vast. Zijn wij alsdan ook verplicht hiermee verder te gaan?
- Een inwoner stelt een milieustakingsvordering in namens de gemeente tegen een bedrijf. Kan dit zomaar? Hoe verloopt een dergelijke procedure?

Bodemverontreiniging, bosdecreet, onroerend erfgoed, energie en andere sectorale regelgeving

Naast de regels inzake ruimtelijke ordening en milieu bestaan er tal van sectorale regelgevingen die mede bepalen wat wel of niet toegelaten is. Sommigen daarvan zijn geïntegreerd in de omgevingsvergunningsaanvraag.
Voorbeelden van deze regelgevingen zijn het bosdecreet, het onroerend erfgoeddecreet, het bodemdecreet en haar uitvoeringsbesluiten, enz. .

Meest gestelde vragen

Hoe gaan wij in het kader van de vergunningverlening om met adviezen van adviesverlenende instanties? Zijn deze adviezen bindend?

Projectontwikkeling

Ook overheden worden geconfronteerd met vastgoed kwesties, gaande van de verkoop van eigendommen tot het optrekken van nieuwe publieke gebouwen om administraties of voorzieningen in te vestigen (zoals de bouw van een nieuw administratief centrum, de herinrichting van de dorpskern, het bouwen van een sporthal, zwembad, schoolgebouw, aanleg autosnelweg, brug, …).
Van belang is dat overheden in hun handelen met derden niet vrij zijn, maar integendeel gebonden door de strikte reglementering inzake overheidsopdrachten.
Er bestaan diverse manieren om een gemeentelijk of stedelijk project vorm te geven.

Meest gestelde vragen

- Op welke procedures kunnen wij ons beroepen om een opdracht uit te schrijven?
- Is een publiek private samenwerking een mogelijkheid? Waarvoor moeten wij indachtig zijn?
- Wat zijn de fiscale gevolgen van een specifieke constructie?