Een fiscale controle is doorgaans geen bijzonder prettige aangelegenheid. U bent allicht wat nerveus, u begrijpt misschien niet alles wat men u vraagt en u tekent mogelijks een akkoordverklaring waarvan de inhoud u toch niet helemaal duidelijk is. Achteraf valt er een gepeperde rekening in uw bus en volgt er misschien zelfs een strafvervolging. Fiscale controles kunnen immers leiden tot het vaststellen van misdrijven, zoals fraude of witwas.
Bij strafvervolging denkt u misschien spontaan aan de befaamde Salduz-leer, die onder meer voorziet in het recht op bijstand van een advocaat tijdens een verhoor. Heeft u dan ook het recht om u te laten bijstaan door een advocaat tijdens een fiscale controle, gelet op de mogelijke strafrechtelijke gevolgen ervan?
Het antwoord in de rechtspraak is eenduidig: nee, dat heeft u niet.
Een controle door de belastingadministratie kan namelijk niet gelijkgesteld worden met een strafrechtelijk verhoor door de politie, ook al kan zij wel leiden tot strafvervolging. Fiscale ambtenaren behoren immers niet tot een politie-eenheid en hebben bijgevolg geen politionele bevoegdheden. Zij kunnen weliswaar een proces-verbaal opstellen, maar geen dwangmaatregelen opleggen, zoals een vrijheidsberoving. U bevindt zich tijdens een fiscale controle dus niet in eenzelfde kwetsbare positie als bij een gerechtelijke ondervraging.
Laat u echter niet van de wijs brengen: “you never have to walk alone!” U heeft weliswaar geen recht op bijstand, maar niets belet u om u bij elke controle, geheel op eigen initiatief, te laten bijstaan door uw (gecertificeerde) accountant of advocaat. Een gewaarschuwd man of vrouw is er twee waard…