Na de vernieuwing van het erfrecht zet Justitie opnieuw een belangrijke stap in de modernisering van het burgerlijk recht.
Onder de slogan “verlies of scheiden doet al genoeg lijden” is het de bedoeling dat partners beter beschermd worden bij een echtscheiding of overlijden.
Het nieuwe huwelijksvermogenrecht zou vanaf 1 september 2018 van kracht gaan.
Onder de huidige regelgeving bestaan er drie opties bij gehuwde koppels om hun goederen en schulden te verdelen. Wij geven telkens aan welke wijzigingen op komst zijn.
1. Het wettelijk stelsel (echtgenoten hebben geen huwelijkscontract afgesloten)
Iedereen behoudt het eigen vermogen dat men zelf opbouwde voor het huwelijk alsook gekregen schenkingen en testamenten. Alles van voor het ja-woord blijft dus persoonlijk bezit. Beroepsinkomsten en andere inkomsten komen terecht in het gemeenschappelijk vermogen.
Voor bepaalde goederen is het vandaag onduidelijk of ze tot het eigen of gemeenschappelijk vermogen behoren met alle problemen van dien.
In de huidige regeling vallen schade – en arbeidsongevallenvergoedingen volledig onder het eigen vermogen.
In de nieuwe regeling wordt een onderscheid gemaakt tussen de schadevergoeding wegens persoonlijke ongeschiktheid (eigen vermogen) of economische ongeschiktheid (gemeenschappelijk vermogen). Als een echtgenoot een schadevergoeding krijgt ter vervanging van de beroepsinkomsten wegens arbeidsongeschiktheid gaat deze naar het gemeenschappelijk vermogen en niet meer naar het eigen vermogen zoals nu het geval is.
In de hervormde regeling wordt tevens een verbeterde regeling voorzien voor o.a. levensverzekeringen en aandelen op naam.
Zo is voortaan de persoon die de beroepsinkomsten voor zichzelf houdt in een vennootschap een vergoeding verschuldigd aan de andere echtgenoot.
2. Gemeenschap met huwelijkscontract (met een uitgebreider gemeenschappelijik vermogen)
Vaak koopt een koppel al een woning of grond voor ze getrouwd zijn. Binnenkort is het mogelijk dat samenwoners er al in de aankoopakte van hun woning rekening mee houden dat ze ooit zullen trouwen met een huwelijkscontract. Op die manier moet het koppel maar één keer naar de notaris gaan en dus ook slechts één keer notariskosten betalen.
3. Scheiding van goederen (enkel eigen vermogen, geen gemeenschap)
In het huidige stelsel van scheiding van goederen heeft elke echtgenoot alleen een eigen vermogen en is er geen gemeenschappelijk vermogen.
Men kiest soms voor dit stelsel om de andere echtgenoot tegen mogelijke schulden te beschermen bij opstart van een eigen zaak. Deze regeling kan problemen veroorzaken indien één van de echtgenoten bvb zijn of haar carrière opzij zet om voor de kinderen te zorgen. Bij het beëindigen van het huwelijk kan die echtgenoot met zo goed als lege handen achterblijven hetgeen leidt tot oneerlijke situaties.
In de hervormde regeling worden 2 opties aangeboden om meer solidariteit in te bouwen tussen de partners nl. de verrekening van de aanwinsten of de rechterlijke billijkheidscorrectie. Deze mogelijkheid is gericht op koppels met een eigen zaak. Partners kunnen in de nieuwe regeling bij het sluiten van hun huwelijkscontract afspreken dat bij de ontbinding van hun huwelijk de economisch zwakkere partner een bepaald percentage krijgt van de economisch sterkere partner. Op die manier zijn beide partners beschermd. Wie omwille van een zelfstandige activiteit kiest voor een stelsel van scheiding van goederen, krijgt de optie om meer solidariteit in te bouwen. Er is een informatieplicht van de notaris om de toekomstige echtgenoten te informeren over deze mogelijkheden binnen het kader van het stelsel van de scheiding van goederen.
In de nieuwe regeling krijgen partners ook meer keuzevrijheid om regelingen te treffen bij een nieuwe relatie om zo de kinderen uit een eerste huwelijk te beschermen in geval van overlijden.
De hervorming van het huwelijksvermogensrecht biedt nog steeds de vrijheid om te bepalen of de partners gaan voor een grotere vorm van solidariteit dan wel voor meer autonomie over het eigen vermogen. Men wil de partners in de toekomst beter beschermen en zorgen voor meer rechtvaardigheid en een beter evenwicht tussen beroepsuitoefening en solidariteit.
Het wetsvoorstel inzake de wijziging van het huwelijksvermogenrecht sluit aan op het onlangs hervormde erfrecht waarover wij u ook reeds geïnformeerd hebben in een vorig artikel.
Wij houden u vanzelfsprekend op de hoogte van alle verdere ontwikkelingen.
Veerle Janssen
