Één van de basisbeginselen in fiscale zaken is het neutraliteitsbeginsel, op basis waarvan ook illegale inkomsten belastbaar zijn. Het maakt de fiscus niet uit of inkomsten legaal verworven zijn of niet. De fiscus belast aldus ook gestolen of verduisterde gelden. Indien de diefstal/verduistering plaatsvindt tijdens en dankzij de bezoldigde beroepswerkzaamheid, zal de fiscus het illegale inkomen als bezoldiging belasten.
In 2012 oordeelt het Hof van Cassatie echter helemaal onverwacht dat inkomsten verkregen uit onrechtmatige handelingen niet belastbaar zijn als bezoldiging (Cass. 23 november 2012, F.11.0009.N). Het begrip “bezoldiging” omvat volgens het Hof van Cassatie niet de gelden die onrechtmatig werden toegeëigend, ook al is dit gebeurd in het kader van de uitoefening van de beroepswerkzaamheid van de belastingplichtige. Deze uitspraak van het Hof kreeg veel tegenwind, aangezien de principiële belastbaarheid van dergelijke inkomsten, behoudens door een aantal auteurs, nauwelijks wordt betwist. Ook het Hof van Beroep te Antwerpen denkt er anders over.
Bij arrest van 28 april 2016 (F.15.0078.N) heeft het Hof van Cassatie deze zienswijze bevestigd, doch genuanceerd. Het Hof van Cassatie oordeelt dat het inkomen niet belastbaar is als bezoldiging, onverminderd de eventuele belastbaarheid van deze gelden op een andere grondslag. Als een verduisterd inkomen geen bezoldiging is, wat is het dan wel?
Het Hof van Beroep te Antwerpen heeft zich hierover op 18 oktober 2016 uitgesproken, en is van oordeel dat sommen die een werknemer in het kader van zijn beroepswerkzaamheid verduisterd heeft, belastbaar zijn als baten, zodra blijkt dat er sprake is van een ‘winstgevende bezigheid’.
In het aan het Hof voorliggende geval stortte een werkneemster, die als intern boekhoudster werkzaam was, systematisch te veel sociale zekerheidsbijdragen door aan de RSZ, vroeg vervolgens het te veel betaalde terug, en gaf voor deze terugbetaling een rekeningnummer van haar echtgenoot op. Aanvankelijk wou de fiscus ook deze inkomsten belasten als bezoldiging, doch gelet op de cassatierechtspraak is dit niet mogelijk.
De Administratie heeft toen het geweer van schouder veranderd, en het Hof van Beroep te Antwerpen heeft geoordeeld dat de verduisterde sommen in casu als beroepsinkomsten belastbaar zijn, doch niet als bezoldiging, maar als ‘baten van een winstgevende bezigheid’. Gelet op de omstandigheden van de zaak, met name het frequente en georganiseerde gebeuren, kan het verduisteren in kwestie volgens het Hof beschouwd worden als een beroepswerkzaamheid op zich, die het de dame in kwestie mogelijk maakte om op deze wijze inkomsten te verwerven.
Zo er slechts éénmalig illegale inkomsten worden verworven, zal een taxatie als baat niet mogelijk zijn.
Wordt ongetwijfeld vervolgd.
Annemiek Lewandowski