Sedert 17 februari 2023 verkrijgt het grote publiek (met een legitiem belang) opnieuw toegang tot het UBO-register dat van alle bedrijven en vzw’s aangeeft wie de uiteindelijke begunstigden zijn..
Het UBO-register werd medio 2017 in alle Europese landen in het leven geroepen als hulpmiddel in de strijd tegen witwas en terrorisme. De namen, adressen en andere informatie van de personen die de uiteindelijke begunstigen (UBO) zijn van een bedrijf, stichting of vzw worden opgenomen in deze databank. Het zijn de entiteiten zelf die zich moeten registreren. De deadline daarvoor was eind 2019.
Wie kan het UBO-register raadplegen?
- Overheidsinstanties (zoals de fiscus);
- instellingen die de antiwitwaswetgeving moeten naleven (o.m. financiële instellingen, notarissen, advocaten, vastgoedmakelaars en accountants;
- het grote publiek.
Recht op informatie versus recht op privacy: wat primeert?
Op 22 november 2022 kwam een einde aan de toegang voor deze derde categorie, het grote publiek. Het Europees Hof van Justitie oordeelde dat de uitbreiding naar het grote publiek ongeldig is en het fundamentele recht op privacy aantast.
In afwachting van een aanpassing van de wetgeving riep de FOD Financiën de toegang voor het grote publiek een halt toe.
Een tweetal weken geleden kwam de verlossende wetsaanpassing. In het Belgisch Staatsblad van 17 februari 2023 verscheen de wijzigingen aan
- de wet tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme, en;
- het koninklijk besluit (KB) over de werkingsmodaliteiten van het UBO-register.
De wijzigingen zijn vanaf publicatiedatum in werking getreden.
De nieuwe set van regels komt er op neer dat het grote publiek voortaan informatie kan consulteren in het UBO-register in de mate dat zij een legitiem belang kan aantonen.
Voor andere gerechtigden, zoals de fiscus, advocaten, notarissen en banken wijzigt er niets. Zij hebben nog steeds toegang tot het register.
De toegang tot het UBO-register blijft voor iedereen gratis.
Legitiem belang, zegt u?
Dat legitiem belang moet altijd in het teken staan van de strijd tegen witwassen en terrorisme. Met andere woorden: de opzoeking moet ertoe bijdragen dat het witwassen van geld of de financiering van terrorisme en verbonden activiteiten voorkomen worden.
Over welke personen het dan specifiek gaat blijft onbeantwoord. In de praktijk kunnen bijvoorbeeld onderzoeksjournalisten of ngo’s aan de voorwaarden voldoen of aanvragers die betrokken zijn bij antiwitwasbestrijding en die economische relaties aangaan of verrichtingen uitvoeren met informatieplichtigen.
Hoe toegang verkrijgen?
Consultatieverzoeken kunnen volgens de FOD Financiën gebeuren via de applicatie door onder de eigen naam in te loggen: https://financien.belgium.be/nl/E-services/Ubo-register.
Echter wegens noodzakelijke aanpassing van de webapplicatie, is er een tussenoplossing: verzoeken kunnen per e-mail worden verzonden naar [email protected].
Let wel, wie toegang krijgt, heeft geen inzage in het volledige UBO-register. Er wordt alleen toegang verleend tot de informatie van de entiteit en de informatie over de uiteindelijke begunstigen van die entiteit.
Wie consulteert het meest?
De raadplegingen door het grote publiek vertegenwoordigden in het verleden slechts een fractie van het totale aantal raadplegingen. Van de 16,2 miljoen opzoekingen die tot de zomer van vorig jaar werden uitgevoerd, waren er amper 26.200 door het grote publiek of 0,16% van het totaal. De meeste raadplegingen zijn van wettelijke vertegenwoordigers die hun eigen entiteit opzoeken.
Voldoet uw onderneming aan de registratieverplichting?
Wie ervan uitgaat dat het UBO-register volledig is, heeft het goed mis. Meer dan drie jaar na de deadline hebben nog altijd 18.500 bedrijven en 45.800 vzw’s in het UBO-register niet aangegeven wie de uiteindelijke begunstigden zijn. Het gaat om 2,8% van de bedrijven en 34% van de vzw’s.
Nog meer bedrijven voldoen niet aan een andere verplichting in het UBO-register. Tot 31 augustus 2021 kregen ze de tijd om bewijsstukken toe te voegen die aantonen dat de informatie in het register correct, volledig en actueel is. Van de geregistreerde entiteiten hebben 180.000 ondernemingen en 40.000 vzw’s nog geen bewijsstukken toegevoegd.
Voor die bedrijven werden nog geen boetes uitgeschreven. In de eerste fase worden boetes enkel verzonden naar entiteiten die hun begunstigden niet hebben geregistreerd. In een tweede fase volgen ook boetes voor entiteiten die geen bewijsstukken hebben toegevoegd of waarvan de gegevens in het UBO-register niet adequaat, nauwkeurig en actueel zijn.
Zijn er boetes te vrezen?
Aanvankelijk kneep de fiscus een oogje dicht voor nalatigheid, maar sinds vorig jaar stuurt de FOD Financiën boetes van 500 EUR. Er zijn al 6.054 boetes verstuurd naar bedrijven en 2.053 naar vzw’s. Begin februari waren 1.095 boetes volledig en 44 gedeeltelijk geïnd. Dat komt neer op meer dan 547.500 EUR aan geïnde boetes.
De minister van Financiën of zijn gedelegeerde kan een administratieve boete opleggen van minimaal 250 en maximaal 50.000 EUR aan informatieplichtige vennootschappen, enz., die de vereiste informatie niet overmaken aan het UBO-register. Tot nog toe was niet in een dergelijke sanctie voorzien wat de verplichting betreft om de informatie over de UBO “ten minste jaarlijks” bij te werken. Daar brengt het nieuwe KB nu verandering in: ook in die situatie kan nu de voormelde boete worden opgelegd.
Eveneens belangrijk is dat het nieuwe KB nu uitdrukkelijk bepaalt dat “de natuurlijke personen of rechtspersonen die bestuurders of zaakvoerders zijn van de informatieplichtige of de personen belast met het dagelijks beheer ervan, solidair aansprakelijk zijn van elke administratieve geldboete die aan de informatieplichtige wordt opgelegd.”
Corporate Housekeeping
Het is van onschatbare waarde om uw zakelijke huishouding up to date te houden in en rondom uw onderneming.
Laat u hiervoor bijstaan door één van onze experten.
